रेडियो नेपालका प्रथम गायक हरिप्रसाद रिमालको जीवनी

थोरै गीत गाएर पनि इतिहास रच्न सफल गाएका हुन् हरिप्रसाद रिमाल । उनले जति गीत गाए ती सबै स्रोताले मन पराए । हरिप्रसाद गाए जति सबै गीत हिट हुने भाग्यमानी गायक त हुँदै हुन् त्यस अलावा उनीसँग जोडिएर आएको अर्को इतिहास पनि छ । रेडियो नेपालका पहिलो गायक हुन् हरिप्रसाद रिमाल । वि.सं. १९८२ साल असोज ५ गते काठमाडौंको लगनटोलमा जन्मिएका हरिप्रसाद रिमाल बुवा घनश्याम रिमाल र आमा मोहनकुमारी रिमालको साइँला छोरा थिए । उनको ०७५ भदौ १५ गते राति १ बजे निधन भयो ।

वि.सं. २००७ सालमा रेडियो नेपाल स्थापना भएपछि उनले उक्त रेडियोमा पहिलो पटक गीत गाएर इतिहास बनाएका हुन् ।
रेडियो नेपालका संस्थापक सदस्यसमेत रहेका रिमालले शंकर लामिछानेको रचना ‘मेरो दिल टुक्रा बनेर एक दिन आँखाको बाटो बहनेछ…’ बोलका गीतमा उनले स्वर र संगीत भरेका थिए । यही गीत गाएर उनी नेपालका प्रथम गायक बन्ने मौका पाएका थिए । यो गीत उनले ००७ साल चैत २० गते रेडियो प्रशारण भएको पहिलो दिन प्रत्यक्ष प्रशारणमा गाएका थिए ।

‘फगत एक नजरमा कसैले लियो मन…’ केशवराज पिँडालीको स्वरमा रेकर्ड भएको पहिलो गीत थियो । यो गीत २०२३ सालमा उनले रेकर्ड गरेका थिए । उनका अन्य लोकप्रिय गीतहरू ‘बिना बादल असिना आउँदैन…’, ‘हातै काट्यो चालिसे चुराले…’ यी दुबै गीत प्रदीप रिमालको रचनामा उनले गाएका थिए । ‘कल्लेकल्ले कैलेकैले डाक्छ मलाई…’–लक्ष्मण लोहनीको रचनामा, ‘आँसु बहाऊँ…’ म.वी.वि.शाहको रचनामा उनले गाएका थिए । ‘पवनले फूललाई…’ तारिणीप्रसाद कोइरालाको शब्द रचनामा गीत गाएका उनले ‘जाऊँ हामी बादलपारि…’ नीरविक्रम प्यासीको रचनामा गाएको मुकारुङ स्मरण गर्छन् । गीत–सङ्गीतमा सक्रिय रहँदारहँदै नाटककार बालकृष्ण समको सम्पर्कमा आएपछि भने गायक रिमाल नाटक–अभिनय र निर्देशनतर्फ मोडिएका थिए ।

रिमाल नेपाली नाटक र चलचित्र जगतका प्रख्यात अभिनेता तथा निर्देशक हुन् । उनले ‘आमा’, ‘मनको बाँध’, ‘परिवर्तन’, ‘के घर के डेरा’, ‘सन्तान’ लगायतका चलचित्रमा अभिनय गरेका थिए ।

गायन, निर्देशन, संगीत र अभिनय सबैमा उनी अब्बल् थिए । बालकृष्ण समका चेला हरिप्रसाद रिमाल ‘भिमसेनको अन्त्य’ र ‘मुकुन्द इन्दिरा’ जस्ता ऐतिहासिक नाटकमा अभिनय गरेका थिए ।

नेवारी भाषासमेत बोल्न सिपालु उनले नेवारी नाटक लेख्ने र मञ्चन पनि गरेका थिए । गायनसँगै उनले रेडियो नेपाल मार्फत् रेडियो नाटक (रूपक)लाई शिखरमा पु‍र्याउने काम गरेका थिए । उनले २००७ सालबाट २०५३ सालसम्म रेडियो नेपालमा जागिर खाएका थिए ।